“A work is never necessarily finished, for he who made it is never complete, and the strength and ability he draws from it confer on him exactly the power to improve it, and so on. He draws from it what is needed to efface it and make it again”
Paul Valery.
Zien-kijken-maken
Ik maak voornamelijk grote landschappen van het land hier en het wad achter de dijk zoals ik het zie en ervaar. De natuurgetrouwe weergave is daarbij ondergeschikt aan het beeld. Hoe vaker ik er kom hoe meer ik zie. Met platen is het net zo; iedere plaat roept een andere op. Sommige beelden staan er in een keer op, andere kosten soms een jaar van doorwerken totdat het zijn uiteindelijke staat heeft bereikt. Herdefiniëren van wat ik eigenlijk zie vind ik een van de grootste uitdagingen in mijn werk.
Kleur maakt daar een essentieel deel uit van mijn werk. Ik maak mijn inkt zelf met standolie en pigmenten, op die manier kan ik de kleur precies samenstellen en bepalen hoe het zich gedraagt in lijn en vlak. Ik maak veel, wat ik noem, lange inkten: een inkt die bijna zwart kleurt in de lijn maar vol van kleur is op een vlak.
Een belangrijk aspect van grafiek bestaat voor mij uit het werken met het omslaan van het beeld; het werken in spiegelbeeld maar ook de logica het eigen ritme van schets naar plaat naar prent. De tijd die tussen deze handelingen zit geeft ruimte voor afstand, opnieuw kijken. En soms na de afdruk weer terug naar de plaat. Dat kunnen door werken in een plaat vind ik echt een voorrecht van grafiek. Droge naald en modelling paste zijn beide hele directe spontane technieken. De tegenstelling van het langzame proces van grafiek met het snelle van het tekenen met de paste levert een mooie spanning op. Ik werk meestal met zink en kerf de lijnen, soms staand met twee benen op de plaat, met alle kracht. De modelling paste met carborundum breng ik aan met mijn handen om lucht en land op te zetten. Een plaat maken is zo een fysiek gebeuren. Tastbaar. En dat is ook iets wat ik zoek in de uiteindelijke prent.
De oplage kant van grafiek heeft mij nooit geïnteresseerd. De droge naald techniek die ik gebruik leent zich daar ook niet voor. Na iedere druk loop ik de lijnen na om ze open te halen. De vaak grote druk waar ik mee werk duwt alle lijnen dicht waardoor de warme zachte lijn van de droge naald verdwijnt. Bovendien maak ik voor iedere druk de inkt opnieuw en vaak kies ik een andere toon. Het beeld wint voor mij niets in dezelfde herhaling, het zoeken interesseert me, niet het reproduceren. Daardoor krijgt het werk ook een andere lading. Alles is gericht op een goede druk. Dat ene beeld heeft daar door alle energie en is niet een afbeelding maar een beeld in zichzelf.